Categoriearchief: Uncategorized

Autonomie via Zingeving.


Autonoom worden is een diepgaande beslissing. Het is dan ook alles of niets!
Er is misschien wel een diep verlangen om zelfverantwoordelijk en souverein te worden, maar is het niet belangrijk om eerst bij jezelf te beginnen? Ben je bereid om in troebel vaarwater te geraken? Heb je de moed om door te zetten om autonoom te worden en echte vrijheid te bereiken? Heb je de kracht om het systeem uit te dagen?
Zingeving is het vinden van de reden dat je hier bent. En ook de diepste motivatie om je leven buitengewoon en interessant te maken, want gewone mensen zijn er al genoeg.
We zitten in heftige tijden, en het wordt misschien wel tijd om belangrijke beslissingen te nemen, en hierin is alle hulp niet alleen welkom, maar zelfs noodzakelijk. Je kunt dit niet alleen! Zoek je een gesprekspartner, vertrouwenspersoon of gewoon een goede vriend, iemand die je vertrouwt en met wie je kunt praten over de meer intieme uitdagingen in de waanzin van deze tijd. Misschien wel iemand die je kan helpen om anders met je angsten en twijfel om te gaan, om de kracht te vinden om door te zetten.

Het wordt dan ook pas echt spannend als je al de eerste stapjes uit het systeem hebt gezet, je weet al gelijk dat je nooit meer terug kunt, ben je bereid?
De toekomst is niet meer wat ie vroeger was.
Neem contact op voor een vrijblijvend en vertrouwelijk zingevingsgesprek op maat.

OPEN

𝐙𝐢𝐧𝐠𝐞𝐯𝐢𝐧𝐠𝐬𝐜𝐨𝐚𝐜𝐡 𝐠𝐚𝐚𝐭 𝐠𝐞𝐰𝐨𝐨𝐧 𝐎𝐏𝐄𝐍!
𝙀𝙚𝙣 𝙣𝙞𝙚𝙪𝙬𝙚 𝙠𝙞𝙟𝙠 𝙤𝙥 𝙜𝙚𝙨𝙥𝙧𝙚𝙠𝙨𝙩𝙝𝙚𝙧𝙖𝙥𝙞𝙚, 𝙜𝙚𝙗𝙖𝙨𝙚𝙚𝙧𝙙 𝙤𝙥 𝙚𝙧𝙫𝙖𝙧𝙞𝙣𝙜𝙨𝙙𝙚𝙨𝙠𝙪𝙣𝙙𝙞𝙜𝙝𝙚𝙞𝙙.
𝙑𝙖𝙣𝙖𝙛 𝙣𝙪 𝙞𝙨 𝙝𝙚𝙩 𝙢𝙤𝙜𝙚𝙡𝙞𝙟𝙠 𝙤𝙢 𝙚𝙚𝙣 𝙠𝙚𝙣𝙣𝙞𝙨𝙢𝙖𝙠𝙞𝙣𝙜𝙨𝙜𝙚𝙨𝙥𝙧𝙚𝙠 𝙩𝙚 𝙗𝙤𝙚𝙠𝙚𝙣 𝙤𝙥 𝙗𝙖𝙨𝙞𝙨 𝙫𝙖𝙣 𝙫𝙧𝙞𝙟𝙚 𝙙𝙤𝙣𝙖𝙩𝙞𝙚.

Het is tijd om om te denken. Ik stel mijn diensten als zingevingscoach/ruststoker nu beschikbaar voor wie gewoon even een gesprek van ziel tot ziel nodig heeft of begeleiding zoekt naar nieuwe inzichten en mogelijkheden in het leven. Voor wie de zin van het leven kwijt is en constant piekert over de toekomst en daar gewoon onder vier ogen over wil praten, discreet en vertrouwelijk, en gewoon op persoonlijke basis. Zonder poespas en overbodig psychoanalytisch gegraaf in het verleden, maar met aandacht voor JOU en het huidige moment!

Onzekerheid, piekeren, zwaarmoedig, depressief, vertwijfeld, angst, paniek. Al die dingen worden door de huidige crisis alleen maar versterkt. Het gebeurde allemaal zo snel dat ons ‘emotionele immuunsysteem’ er geen raad mee weet. Samen kunnen we kijken wat er voor JOU nodig is om deze tijd door te komen, om de juiste beslissingen te maken vanuit gemoedsrust, niet de verkeerde beslissingen vanuit onrust.PM voor de mogelijkheden en meer info.

I wish us luck!

🙏

Een nieuw begin!

Ik ben waarschijnlijk één van de weinigen die in deze vreemde tijd iets op wil starten, geheel C-maatregelvrij natuurlijk. Mijn eigen ‘lockdown’ begon al een aantal jaren geleden: arbeidsongeschiktheid, ontslag, omscholing. Ik heb deze tijd gebruikt om te leren, te studeren en om in contact te komen met mensen in heftige omstandigheden. Sociale psychologie, non-duale coaching en therapie, CGT, ACT en een heleboel filosofie en oude wijsheden kwamen voorbij. En een heleboel vrijblijvende gesprekken met mensen die even een ruststoker nodig hadden.
Het mocht allemaal niet baten, dat wat ik wil doen past niet in het huidige strenge systeem met verplichtingen, eisen en voorwaarden. Mijn certificaten blijken waardeloos, mijn ervaringen zijn geen officiële ‘vlieguren’, solliciteren in het huidige chaotische systeem van de GGZ bleek volkomen hopeloos. En zorgverzekeringen willen hier al helemaal niet aan beginnen…Ik zou wat willen gaan betekenen voor mensen die in deze huidige tijd gewoon behoefte hebben aan een goed gesprek, die open staan voor coaching en begeleiding om vanuit rust en wijsheid te handelen in deze heftige tijd in plaats van vanuit angst en paniek.
Het is tijd om om te denken. Ik stel mijn diensten als zingevingscoach/ruststoker nu geheel C-vrij beschikbaar voor wie gewoon even een gesprek van ziel tot ziel nodig heeft of begeleiding zoekt naar nieuwe inzichten en mogelijkheden in het leven. Voor wie de zin van het leven kwijt is en constant piekert over de toekomst en daar gewoon onder vier ogen over wil praten, discreet en vertrouwelijk, en gewoon op persoonlijke basis. Zonder poespas en overbodig psychoanalytisch gegraaf in het verleden, maar met aandacht voor JOU en het huidige moment.
Of is het nou nog te vroeg hiervoor?


ACT en Zingeving voor de moderne mens

Over ACT (Acceptance and Commitment Therapy) zijn al veel boeken geschreven, er is een schat aan informatie voor mensen die op de één of andere manier met deze therapievorm in aanraking zijn gekomen. Of je nu coach of counsellor bent, gesprekstherapeut, professional of cliënt, overal ter wereld beginnen mensen zich te interesseren voor dit model dat mensen met een hulpvraag er op aanstuurt om de wereld op een nieuwe en betekenisvolle manier te ervaren. Het wordt trouwens uitgesproken als het Engelse woord act, en niet als Aaa Cee Tee.

Deze nieuwe benadering van gesprekstherapie heeft echter ook raakvlakken met spirituele en filosofische inzichten die mij in de loop van de afgelopen levensperiode tegemoet kwamen. Het zijn deze overeenkomsten die de voornaamste motivatie zijn voor het schrijven van dit boek.

Want alhoewel ik al in diverse boeken, websites en video’s over ACT heb gesnuffeld, en mezelf al een beetje op de hoogte voel van dit model, zie ik slechts zelden iets concreets over de verbinding met zingeving en spiritualiteit die ik bemerk. En met spiritualiteit bedoel ik dus een pad naar heling dat meer gericht is op het genezen van je ziel, je bewustzijn, in plaats van je psychologie. En een spiritueel pad naar heling en zingeving is, net zoals in ACT, een keuzepunt, een diepe beslissing, een ‘commitment’ om te ontdekken waar dat diepe verlangen naar vrede, geluk en liefde vandaan komt, waar dat gevoel van zinloosheid en vertwijfeling vandaan komt dat je soms, op stille momenten, overmeestert en je je hele leven en het doel daarvan laat overpeinzen. Zingeving is voor mij het zevende kernproces van ACT.

Het is de combinatie van psychologie en zingeving waar ik over wil schrijven, want hoewel het twee heel verschillende sectoren van ons bestaan lijken, zijn er treffende overeenkomsten in de te volgen paden, En in mijn geval waren het de juiste ingrediënten om over een heftige periode heen te kunnen komen. Aanvankelijk zocht ik mijn heil voornamelijk in spiritualiteit, oude vormen van zelfonderzoek en filosofie, maar dat voelde uiteindelijk als niet genoeg, het waren psychologische stromingen, en met name benaderingen als ACT, die het plaatje compleet maakten.

En dan is er ook nog het aspect van ervaringsdeskundigheid wat ik in dit boek wil belichten. Op dit moment is er een groeiende tendens zichtbaar in het gebruik van ervaringswerkers in de GGZ, er zijn speciale opleidingen beschikbaar en in veel sectoren ontstaan functies en vacatures speciaal toegesneden op ervaringsdeskundigheid. Een veelbelovende ontwikkeling.

Ik heb al vroeg ontdekt dat er in ACT van begin af aan een belofte is: een mogelijkheid van het bereiken van psychologische flexibiliteit en vrijheid ten opzichte van emoties en hinderlijke gedachten. Het kan inzichten, realisaties en soms zelfs ‘Eureka-momenten’ geven. Er wordt gebruik gemaakt van praktische oefeningen, metaforen en visualisaties en van kwaliteiten als acceptatie, welwillendheid en toegewijde actie.
Van begin af aan wordt het steeds duidelijker dat deze therapie een sterke participatie vraagt van de cliënt. Deze intensieve coöperatie tussen de cliënt en therapeut vraagt om bereidwilligheid, en de bewuste keuze om uit een heftige situatie te willen groeien vanuit een verlangen naar psychologische flexibiliteit. Over wat dit precies is komen we later, op een geschikt moment, nog wel op terug. Voor nu is het voldoende om te zeggen dat psychologische flexibiliteit een staat is waarin je je naar je pijn kunt toekeren in plaats van afwenden en bedekken, waardoor het leven zich als het ware naar je opent. Het is een andere, meer natuurlijke, manier van waarnemen waardoor je hinderlijke en tegenstrijdige gedachten objectief kunt observeren zonder een voorkeur te hebben voor één van hen. Je kunt jezelf als ‘niet-iets’ (no-thing) zien, waardoor een gevoel van vrede en gemoedsrust ontstaat. En door het gevoel van meer controle over je leven en een toenemende gemoedsrust zou opeens kunnen blijken dat je nét wat gracieuzer, moeitelozer en genialer door de praktijk van alledag navigeert, en wees eerlijk, wie wil dat nou niet?

In mijn speurtochten door alle ACT materiaal was het voor mij van begin af aan het belangrijkst om het vooral op mezelf toe te passen, het studeren en het van buiten leren kwamen pas op de tweede plaats. Dit voelde voor mij als een logische aanpak want in mijn spirituele leerpad, dat al jaren eerder begon dan mijn interesse in psychologie, merkte ik ook al dat echte vorderingen niet mogelijk waren door alleen theorieën en tradities te bestuderen, maar dat piekmomenten, successen en opluchtingen op dit pad alleen bereikt konden worden door de hele kwestie op mezelf toe te passen, het persoonlijk te nemen.

Échte spiritualiteit vraagt ook om intimiteit met jezelf, en is een levenslang proces. En dat is nu weer een mooie overeenkomst met ACT, beide zijn methoden tot zelfbevrijding die nooit écht tot een eindconclusie of -doel zullen leiden, maar die je wel een constant gevoel van persoonlijke en geestelijke groei kunnen geven. Zowel psychologische als spirituele bevrijding lijken constant nét niet binnen handbereik, nét voorbij de volgende hoek, maar wat is het prachtig om onderweg te mogen zijn!
En échte bevrijding is niet psychologisch of spiritueel, het is veel meer de volledige acceptatie van het nooit kunnen bereiken van die ultieme opluchting, inzien dat ook dat maar een spookbeeld van je gedachten is. Het idee van Utopia is niet meer dan dát: een idee.

Oeps, nu begin ik al gelijk de spirituele leraar uit te hangen, terwijl ik nu toch eerst even de nadruk wil leggen op ACT. 
Ik heb zeker flink wat ervaring en kennis opgedaan onderweg, meestal in ‘hoe het niet moet’, maar wil dit boek vooral gebruiken om mijn weg vanaf nu te beschrijven, niet tot nu.


Soms kunnen bepaalde dingen niet anders voorgeschoteld worden dan in een didactische, stellige schrijfstijl, vooral als het inzichten en wijsheden betreft uit de diverse benaderingen, tradities en filosofieën die zo voorbij kwamen. In die gevallen neem ik me voor om ook de bron ervan te vermelden.
Ik realiseer me nu opeens dat dit hele boek voor mij één grote ACT oefening voorstelt, want het Nu, het huidige moment, is één van de kernthema’s. En hoe kan een boek anders geschreven worden dan in het nu? Dat geeft de lezer ook wel een unieke ervaring denk ik, om ‘live’ mee te mogen maken hoe een boek als dit tot stand komt, gewoon tijdens het lezen ervan. Een boek dat alleen in de tegenwoordige tijd zijn verhaal vertelt, en zo wordt het ook best een beetje spannend wat er allemaal voorbij zal komen, want de toekomst is opeens niet meer wat ie vroeger eens was…

Welnu, op dit moment liggen hier twee boeken over ACT voor me, ik zie ze op dit moment als standaardwerken en verplichte literatuur in dit veld. Aan mijn linkerzijde ligt “A Liberated Mind” van Steven Hayes, de oervader van ACT, en rechts ligt “ACT in de Praktijk” van Russ Harris. Verder heb ik nog “The Happiness Trap” van Harris, en “Learning ACT” van Jason Luoma in mijn digitale bibliotheek, alsmede natuurlijk alle online bronnen van informatie. Genoeg materiaal ter inspiratie dus en om naar te verwijzen voor meer diepgang of meer gedetailleerde informatie in bepaalde onderwerpen.
Maar ik wil in dit boek dus ook de verbinding en overeenkomsten beschrijven van ACT en het zingevingspad, en daarvoor heb ik de rest van mijn boekenkast ter beschikking, alsmede een enorme hoeveelheid digitaal materiaal, en stapels schrijfblokken met aantekeningen en losse alinea’s. Van al die tradities, benaderingen, zienswijzen en filosofieën nam ik mee wat onderweg zo resoneerde, wat ik op dat moment nodig had in mijn zoektocht.

Ook weet ik op dit moment nog niet wat de exacte titel van dit schrijven zal gaan worden, ik denk dat er onderweg wel wat inspiratie hiervoor voorbij zal komen. Ik heb ook nog geen idee over hoofdstukken, manieren van schrijven, onderwerpen en structuur van het eindproduct. Wel heb ik besloten om Russ Harris op dit moment te accepteren als voornaamste mentor en inspirator op ACT-gebied. Ik heb zijn boek pas een paar uur geleden gekocht waardoor ik nu een ‘verse start’ kan maken, opnieuw de rol van beginneling spelen. De tweede reden is dat “ACT in de Praktijk” het enige Nederlandstalige boek is in mijn collectie, dat bespaart me een heleboel vertaalwerk. Al moet ik zeggen dat ik sommige boeken liever in de originele taal lees, het Nederlands voelt soms een beetje onhandig en bruut om psychologische en spirituele processen doorvoelend te beschrijven. Neem bijvoorbeeld het Engelse woord mind, dat zich maar moeilijk laat vertalen. Termen als geest, denkgeest, verstand, intellect kunnen worden gebruikt maar die raken de essentie van het woord niet echt. De combinatie van perceptie, cognitie en bewustzijn zou al dichterbij komen als beschrijving, maar ik denk toch dat ik voortaan gewoon mind zal gebruiken.

Vaak heb ik pogingen gedaan om te schrijven, maar elke keer strandden deze door verlies van inspiratie en creativiteit. Nu voelt het dat ik het anders moet aanpakken, ik laat het boek zich als het ware vanzelf schrijven, zonder script, zonder stappenplannen, zonder voornemens. Alles wat nodig is, is een hoofdthema, en dat is de door mij gevoelde intimiteit van ACT met het diepe verlangen naar zingeving. Twee benaderingen voor de zoektocht naar het éne Zelf.

Hmm, misschien “Een zelf-schrijvend boek!” als ondertitel? Wie weet…
En al die losse alinea’s zouden nu wel eens van pas kunnen komen!

Het zelf is een van de kernbenaderingen in ACT, is één van de scharnierpunten die je uitnodigen tot verandering en transformatie. Steven Hayes spreekt over connectie maken met het “Transcendente Zelf”, hij legt uit dat we ons diepe verlangen om erbij te horen kunnen gebruiken om een omslag te maken, een keuze- of scharnierpunt, door contact te maken met ons diepste gevoel van “ik”, ons transcendente zelf, onszelf toe te staan om de kern van ons bestaan te voelen. Hierdoor wordt de dominantie van het ego teniet gedaan waardoor we ook op een bewust open manier met anderen in contact kunnen komen.
En laat dit contact met het transcendente zelf nu ook het hoofdthema zijn geweest in al mijn ‘alternatieve’ en filosofische zoektochten. Van Vipassana tot TM-meditatie, van Advaita Vedanta tot neo-non-dualiteit, van Kierkegaard via Gurdjieff naar Hermann Hesse, van Sjamanisme via Leraar naar Guru. En dit is slechts een fractie van wat allemaal voorbij kwam. Over wat dit allemaal precies voorstelt, wat het voor mij betekende, en of het überhaupt allemaal nodig was, kom ik verderop misschien nog wel op terug, als het niet anders kan.

En als ik de spanning nog wat mag verhogen, misschien komt er wel wat goed of slecht nieuws in de loop van dit schrijven voorbij, ik ben pas een beginnend schrijver en dus op zoek naar een dagtaak, ergens in de hulpverlening waar ik ‘mijn ding’ kan doen. Ik zie mezelf als ervaringsdeskundige, en ben ook gedreven aan het solliciteren naar die functie. En ja, ik pieker er veel over. Dit piekeren is dus mijn hulpvraag, mijn eigen case in de loop van dit schrijfproject. Intellectueel kan er dan wel begrip zijn dat piekeren ook maar hinderlijke gedachten zijn, en dat het gevoel van onzekerheid onmogelijk helemaal zal kunnen verdwijnen, en dat volledige acceptatie de enige juiste stap is, maar dit begrip is nog niet helemaal doorgedrongen in de praktijk van het dagelijks (over)leven, met alle krampen van dien.

Nu schiet me een quote binnen, ik weet niet meer van wie:

“ In theorie is er geen verschil tussen theorie en praktijk, in de praktijk wel. ”

En natuurlijk mag ik niet vergeten dat we hier in 2020 met zijn allen in een crisis terecht zijn gekomen, een globale toestand die we qua omvang sinds de grote meteoriet niet meer gehad hebben, en een collectief gevoel van dreiging dat wij als volk al drie generaties niet meer hebben meegemaakt.
In plaats van inslagkraters door meteorieten of bommen hebben we nu echter te maken met een medische en psychologische trage ramp die zich voltrekt in het hele menselijk koninkrijk. En mijn gevoel is dat een groeiend aantal mensen die in heftige situaties terecht komen ook mentaal, psychisch en emotioneel vast zullen lopen, en voor die mensen kan een ACT behandeling of een zingevingssessie juist enorm veel betekenen. Naast dat ACT een bewezen techniek is in de behandeling van depressie, angst, stress, verslaving, borderline, eetstoornissen, schizofrenie en ander psychisch lijden, kan het ook veel betekenen in het rustig blijven tijdens een crisis.

En dit is wellicht een volgende reden voor het schrijven van dit boek: om therapieën zoals ACT een kans te geven om de conventionele en meestal verouderde benaderingen te vervangen, en om misschien wel uit te groeien naar méér dan alleen maar een therapie, om te transformeren naar een collectief geaccepteerde levenshouding om een rijk, betekenisvol en waardig leven te leiden. In een best-case-scenario zie ik een wereld waar iedereen elkaars therapeut kan zijn!

Moderne mensen in heftige levenssituaties en met dringende hulpvragen hebben weinig aan ouderwetse en conventionele manieren van aanpak. Wij willen geen ellenlange lijsten met rare en intieme vragen moeten invullen om voortaan een diagnose als etiket te moeten dragen. Het enige wat we willen is gehoord en begrepen worden, en begeleiding en raad tijdens emotioneel heftige tijden. Ik verwijs hier graag naar psychiater Dirk de Wachter, die in zijn boek “Borderline Times” verder ingaat op de beperkingen en tekortkomingen van de conventionele geestelijke hulpverlening.

ACT is een supermoderne benadering, passend bij onze tijdgeest, die niet alleen voor mensen met een ernstige hulpvraag een uitkomst kan bieden, maar ook voor iedereen die geïnteresseerd is en een verlangen voelt om meer uit het leven te halen, om gewoonweg gelukkiger te zijn, om ‘lichter te reizen.’


Vertrouwen in crisistijden

Waar velen hardnekkig hun dagelijks leven blijven forceren, gewoon doen wat ‘de bedoeling’ is, normaliteit en gewoonten omhelzend, is het voor sommigen een ware achtbaanrit geworden, deze vreemde tijd van crisis.
Een mooi begin van een artikel alweer, en dit schrijven is eigenlijk niet bedoeld voor publicatie, doch slechts als afvoerputje voor intellectuele ontlasting. Maar wie weet…

Want het is schuld, veroordeling en agressie die lijken te horen bij het (over)leven in een postmoderne omgeving. In plaats van deze externe omstandigheden van het leven als leidraad te gebruiken, met alle conflicten en krampen van dien, gaan sommigen echter naar binnen, aan de andere kant van hun ogen, in hun zoektocht. Met alle conflicten en krampen van dien.
Maar deze reis naar je innerlijke wereld is de enige waarin echte vrijheid mogelijk is, want het is je denkgeest die de ware oorzaak is van alle ellende. Het zijn je gedachten, schijnbaar willekeurig omhoog borrelend, die vanuit perceptie het wereldbeeld vormen, een idee van schijnbare werkelijkheid. Het is de interpretatie van de zintuigen die alle oordelen laat ontstaan, en die een vervormd idee van ‘ik’ samenstellen. De denkgeest is slechts een minuscuul deeltje van wat je in werkelijkheid bent, maar het maakt zoveel lawaai dat het de volledige aandacht naar zich toe trekt. Bij alles wat het waarneemt is er een gevoel van schuld, en die schuld is de oorzaak van ons beperkte idee van individualiteit, en maakt het verschil tussen waarheid en werkelijkheid.

Vergeving, in de breedste zin van het woord, laat zien dat deze schuld geen enkele bedreiging vormt, dat het slechts een donker wolkendek is waar je ongehinderd doorheen kunt gaan. Dit wolkendek van schuld is slechts een idee, een bedreiging die alleen uit gedachten bestaat. Het kan nog geen veertje dragen, heeft geen enkele materiële werkelijkheid.
Vergeving is niets anders dan het doorzien van deze schijnrealiteit, en alle commentaar van de denkgeest zien als niet meer dan dat: een schijnbare stem die constant klaagt, oordeelt en waarschuwt. Maar niets in deze stem kan je vrijheid brengen, want deze stem is niet wie je werkelijk bent. Alleen vergeving en vertrouwen kunnen je door de buitenste cirkel van angst begeleiden, vergeving aan jezelf en anderen, en vertrouwen in diegene vóór alle gedachten. Dit is het enige wat jij als persoon in je macht hebt: de bewuste keuze tot vergeving en vertrouwen.

Een tijd van heftigheid, onzekerheid en ellende is voor de denkgeest de grote uitdaging om in te zien dat alle strategieën, plannen van aanpak en zelfs alle vergaarde kennis totaal nutteloos zijn. Nooit kan ware gemoedsrust op die manier gevonden worden, nooit zal er die ultieme opluchting komen waar we zo hevig naar verlangen. Het vergt moed om los te laten, om onvoorwaardelijk te accepteren dat het denken ware vrijheid alleen maar in de weg staat. En natuurlijk is er angst voor wat er aan de andere kant van vergeving is, maar deze buitenste cirkel van angst is slechts gemaakt van damp, is slechts een idee, een illusie.
Vertrouwen laat je uiteindelijk zien dat er geen enkel gevaar is.

Zingeving voor de moderne mens.

Alweer zo’n website vol met zweverigheid, new-age ideeën en spiri-talk? Alweer zo’n motivatie- en affirmatiepagina vol met goede adviezen en berichten van ‘boven’ of je onderbewuste?
En is zingeving alleen iets voor religieuze mensen?

Integendeel, zingeving in het dagelijkse moderne leven heeft niets te maken met dit alles, het is een reële wetenschap, een nieuwe filosofie die aansluit bij de behoeften van deze postmoderne tijd. Alle aspecten van ons leven zijn doordrongen met zingeving, hoe modern, materialistisch, technologisch en pragmatisch ons leven ook lijkt. 

Mensen zijn rusteloze wezens, constant alert en waakzaam op de omgeving. Die rusteloosheid is voor velen een van de oorzaken van zinloosheid. Zoveel projecten, zoveel ideeën, zoveel voornemens om een beter  leven te leiden, en toch is daar altijd dat donkere gevoel, die dreiging vanuit een onzekere toekomst, en het stille weten dat er maar één ding zeker is: het sterven.

Onzekerheid is de bron van de vele krampen en conflicten die we tegenkomen in onze dagelijkse strijd om te overleven. In vroegere tijden was dit zeker een noodzakelijkheid, deze onzekerheid was nodig voor de constante alertheid op gevaar, en vormde het verschil tussen het doden van grote beesten en het worden van hun maaltijd. Maar in onze postmoderne technocratische samenleving, waar we nog maar zelden met levensbedreigende situaties te maken krijgen, is deze onbewuste maar zeker nog sterk aanwezige focus op dreigend gevaar schijnbaar overbodig geworden. Maar wat kunnen een paar decennia van luxe, comfort en welvaart betekenen tegenover millennia waarin deze primaire gevoelens noodzakelijk waren om te kunnen overleven? Deze functie van onze menselijkheid is nog altijd diep verankerd in ons DNA, het is één van de menselijke kernkwaliteiten, waar we het later zeker nog over zullen hebben.

De zin van het leven, is dat je er zin in hebt”, zei ooit Alexander Smit (1948-1998), een Nederlandse schrijver en leraar in oude tradities van zelfonderzoek. En dat is wellicht een van de belangrijkste vragen die men zich in deze tijd kan stellen: heb ik nog zin in dit leven? Anno 2020 leven wij, en dan vooral in de westerse wereld, op een manier die nog nooit is voorgekomen in de menselijke historie. In plaats van groepsgebonden, sociale wezens die samenwerken is individualiteit nu het hoogste goed geworden.
En het is juist die individualiteit die ons nu parten speelt, ieder voor zich is nu verantwoordelijk om van dit bestaan een succes te maken. Het ‘ikke’ heeft de hoofdrol overgenomen van het ‘wij’.

Over de definitie van succes kan urenlang geredetwist worden, maar het heeft zeker van doen met geld, macht, status, aanzien en alle dingen die we ons persoonlijk bezit noemen. De verantwoordelijkheid om ‘het te maken’ in deze samenleving is dan ook de bron van al onze ellende, stress en depressiviteit. Reeds in onze jonge jaren krijgen we het commando om succesvol te worden en de ‘beste’ te zijn, krijgen we de eerste indrukken van concurrentie, en ook de eerste kennismakingen met onze onmacht om aan al die vereisten te voldoen. Reeds op jonge leeftijd wordt van ons verwacht dat we leren wat we moeten denken, en maar zelden hoe we moeten denken. Het is slechts een enkeling die sterk genoeg is om het tot de top te halen, de rest blijft achter en ziet zich gedwongen om een soort tweederangs leven te leiden met beperkte middelen en jobs en relaties waarin weinig bevrediging en geluk te halen valt.

Een mooie kanttekening hier is dat het woord individualiteit eigenlijk verwijst naar iets onmogelijks! Het bestaat uit de samenvoeging van ‘individua’, wat Latijns is voor ondeelbaar, en ‘dualiteit’, wat een verwijzing is naar twee. Een ondeelbare tweeheid dus, een zichzelf tegensprekende uitspraak. Geen wonder dat een samenleving die op deze onmogelijkheid is gebaseerd gedoemd is tot grote moeilijkheden. Dit is dan ook een van de vele paradoxen die we tegenkomen als we het gebied van introspectie en zelfonderzoek serieus gaan nemen.

Werkdruk hoger dan ooit: ‘Schokkend, ruim miljoen Nederlanders zijn uitgeput’

(Limburger, 10 juli 2020)


Ruim een derde van alle werkenden (34 procent) geeft aan dat de werkdruk hoger is dan ooit door de coronacrisis. Dit blijkt uit onderzoek van het CNV onder 2.500 werkenden, uitgevoerd door Maurice de Hond.

Een op de vijf werknemers staat meer dan ooit onder druk om goed te presteren op het werk. Elf procent zit nu tegen een burn-out aan door de crisis en bij 21 procent is het ziekteverzuim op het werk gestegen. Zestien procent van de ondervraagden zegt uitgeput te zijn vanwege de hoge werkdruk als gevolg van de crisis.

Schokkend

CNV-voorzitter Piet Fortuin spreekt van ‘schokkende cijfers’. Het betekent volgens hem dat miljoenen werkenden onder hoge druk staan. ,,Meer dan een miljoen mensen zijn uitgeput. De coronacrisis is een ongekende aanjager van stress op de werkvloer,” zegt hij.

De vakbond roept alle werkgevers op om prioriteit te geven aan het verlichten van de werkdruk. ,,Doen ze dat niet, dan zou de schade door ziekteverzuim en langdurige uitval enorm kunnen zijn. En daarmee ook de economische schade voor veel ondernemers.”

Met name in de zorg (54 procent) en onderwijs (59 procent) ervaart men meer werkstress door de crisis.